Samoczynne wyłączenie zasilania jest jednym ze środków ochrony przeciwporażeniowej przy uszkodzeniu. Przy stosowaniu tego środka ochrony, musi być zastosowana ochrona podstawowa przez zapewnienie izolacji podstawowej lub osłony i przegrody oraz ochrona przy uszkodzeniu zapewniona przez połączenia wyrównawcze ochronne. Są to nieodłączne warunki uzyskania skutecznej ochrony przeciwporażeniowej realizowanej przez samoczynne wyłączenie zasilania. W układzie sieci TN do ochrony przed porażeniem powinny być stosowane zabezpieczenia nadprądowe, albo wkładki topikowe (bezpieczniki).
Ochronę przez samoczynne wyłączenie zasilania w układach sieci TN uznaje się za skuteczną, jeżeli spełniony jest warunek:
Zs ≤ U0/Ia
Zs – impedancja pętli zwarciowej, obejmująca źródło zasilania, przewód liniowy do miejsca zwarcia i przewód ochronny od miejsca zwarcia do źródła zasilania,
Ia – prąd powodujący samoczynne zadziałanie zabezpieczenia w wymaganym czasie
U0 – wartość skuteczna napięcia nominalnego w instalacji względem ziemi. Napięcie pomiędzy przewodem fazowym, a uziemionym przewodem PE lub PEN.
W przypadku powstania zwarcia o pomijalnej impedancji pomiędzy przewodem liniowym a częścią przewodzącą dostępną lub przewodem ochronnym, urządzenie zabezpieczające musi samoczynnie wyłączyć zasilanie w określonym czasie nieprzekraczającym dopuszczalnego, określonego w tabeli poniżej.
|
U0 [V] |
Maksymalny czas wyłączenia [s] |
|
|
Warunki normalne UL ≤ 50V |
Warunki zwiększonego zagrożenia UL ≤ 25V |
|
|
120 |
0,8 |
0,35 |
|
230 |
0,4 |
0,2 |
|
277 |
0,2 |
0,2 |
|
400 |
0,2 |
0,05 |
|
480 |
0,1 |
0,05 |
|
580 |
0,1 |
0,02 |
W przypadku niemożliwości zapewnienia samoczynnego wyłączenia zasilania w podanym czasie, należy zastosować dodatkowe połączenia wyrównawcze ochronne. Podane w tabeli maksymalne czasy wyłączenia mają zastosowanie dla obwodów odbiorczych o prądzie znamionowym nieprzekraczającym 32A.
W celu oceny skuteczności samoczynnego wyłączenia zasilania w układzie sieci TN, należy dokonać pomiaru impedancji pętli zwarciowej Zs i sprawdzić czy jest spełniony warunek:
Zs ≤ U0/Ia
Iloraz U0/Ia to dopuszczalna wartość impedancji obwodu zwarciowego i jest on określony w normach dla wymaganych maksymalnych czasów samoczynnego wyłączenia zasilania oraz odpowiednich urządzeń zabezpieczających.
W sieciach rozdzielczych i wewnętrznych liniach zasilających dopuszcza się dłuższe czasy samoczynnego wyłączenia zasilania niż określone w tabeli powyżej, ale nie mogą one przekroczyć 5s.
Doświadczony inżynier, absolwent Politechniki Poznańskiej na kierunku Elektrotechnika. W elektryce pracuje już od roku 2005, a w fotowoltaice od roku 2012. Na co dzień prowadzi firmę wykonującą kompleksowe instalacje elektryczne w budownictwie. oraz instalacje i farmy fotowoltaiczne o mocach do kilku MW. Pracował przy wielu złożonych inwestycjach prowadząc je od fazy projektowej po ostateczne odbiory z PSP, PINB, ZE.
