Łazienki i inne pomieszczenia zawierające prysznice lub wanny są miejscami w których występuje zwiększone zagrożenie porażeniem prądem elektrycznym. Dlatego instalacja elektryczna w tych pomieszczeniach powinna być wykonana w odpowiedni sposób, tak aby osoby znajdujące się w nich mogły czuć się bezpiecznie. Istotne są takie rzeczy jak wartość napięcia zasilania, stopień ochrony IP urządzeń, oraz odpowiednie zabezpieczenie przeciwporażeniowe. W pomieszczeniach wyposażonych w wannę lub prysznic wyróżnia się 3 strefy ochrony, a każda z nich określa inne obostrzenia i specjalne rozwiązania instalacji elektrycznych. Podstawą jest znajomość zakresu obowiązywania danej strefy oraz zasad stosowania rozwiązań instalacji elektrycznej jakie ona określa.
Strefa 0 – jest wnętrzem wanny lub brodzika prysznica, a jeśli prysznic nie jest wyposażony w brodzik to wysokość strefy 0 wynosi 10 cm licząc od powierzchni podłogi. Zasięg poziomy strefy 0 jest taki sam jak zasięg strefy 1.
Strefa 1 jest ograniczona:
- Poziomo przez powierzchnię podłogi i poziomą płaszczyznę związaną z miejscem wypływu wody, lub umocowania głowicy prysznica, lub poziomą płaszczyzną na wysokości 2,25m . Przyjmuje się najwyższą z wymienionych.
- Pionowo przez powierzchnię otaczającą wannę lub brodzik prysznica, albo przez powierzchnię znajdującą się w odległości 120cm od stałego punktu wypływu wody dla pryszniców bez brodzika.
Strefa 1 nie obejmuje strefy 0, ale obejmuje przestrzeń nad wanną, brodzikiem prysznica lub prysznicem.
Strefa 2 jest ograniczona:
- Poziomo przez powierzchnię podłogi i poziomą płaszczyznę związaną z miejscem wypływu wody, lub umocowania głowicy prysznica, lub poziomą płaszczyzną na wysokości 2,25m . Przyjmuje się najwyższą z wymienionych.
- Pionowo przez powierzchnię pionową określającą granicę strefy 1 oraz powierzchnię pionową równoległą do niej i znajdującą się w odległości 60cm od niej.
Strefy ochronne w pomieszczeniach wyposażonych w wannę lub prysznic
Źródło: elektro.info.pl
Instalacje elektryczne w strefie 0:
- Tylko odbiorniki chronione obwodem SELV o napięciu nieprzekraczającym 12VAC lub 30VDC
- Odbiorniki są przystosowane do użytkowania w strefie 0, zgodnie z instrukcją
- Odbiorniki są trwale zainstalowane i połączone
- Nie wolno instalować rozdzielnic, urządzeń sterujących i osprzętu
- Odbiorniki powinny mieć stopień ochrony co najmniej IPX7
- Źródło zasilające powinno być zainstalowane na zewnątrz strefy 0
Instalacje elektryczne w strefie 1:
- Można instalować odbiorniki takie jak: pompa prysznica, wirówka wodna, urządzenia wentylacyjne, urządzenia do podgrzewania wody, suszarki ręczników, oprawy oświetleniowe,
- Odbiorniki są przystosowane do użytkowania w strefie 1, zgodnie z instrukcją
- Odbiorniki są trwale zainstalowane i połączone
- Można instalować puszki łączeniowe i zamocowania służące do zasilania urządzeń w strefie 0 i 1
- Można instalować osprzęt (również gniazda wtykowe) zasilany z obwodów SELV lub PELV o napięciu nieprzekraczającym 25VAC lub 60VDC
- Odbiorniki powinny mieć stopień ochrony co najmniej IPX4
- Oprzewodowanie powinno być wykonane pionowo z góry na dół za odbiornikiem dla odbiorników zainstalowanych powyżej wanny lub pionowo z dołu do góry dla odbiorników zainstalowanych poniżej wanny, albo poziomo przez przyległą ścianę za odbiornikiem
- Źródło zasilające powinno być zainstalowane na zewnątrz strefy 1
Instalacje elektryczne w strefie 2:
- Można instalować osprzęt (również gniazda wtykowe) zasilany z obwodów SELV lub PELV
- Można instalować osprzęt zasilany z innych obwodów, z wyjątkiem gniazd wtykowych
- Odbiorniki powinny mieć stopień ochrony co najmniej IPX4
Pozostałe wytyczne dla instalacji elektrycznych w łazienkach:
- Nie należy stosować ochrony przeciwporażeniowej podstawowej realizowanej przez: przeszkody, umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki, izolowanie stanowiska, nieuziemione połączenia wyrównawcze miejscowe
- Ochronę za pomocą separacji można stosować tylko w przypadku zasilania pojedynczego urządzenia odbiorczego lub jednego pojedynczego gniazda
- Ochronę przez zastosowanie obwodów SELV lub PELV można stosować tylko do zasilania urządzeń o stopniu ochrony co najmniej IPXXB lub IP2X, które posiadają izolację podstawową wytrzymującą napięcie probiercze o wartości skutecznej 500VAC przez 1 min.
- Należy stosować ochronę uzupełniającą realizowaną przez urządzenie różnicowoprądowe o prądzie różnicowym nie większym niż 30mA we wszystkich obwodach z wyjątkiem tych w których zastosowano separację elektryczną lub bardzo niskie napięcie SELV lub PELV
- Należy stosować dodatkowe połączenia wyrównawcze ochronne łączące przewód ochronny z częściami przewodzącymi obcymi, czyli takimi jak: metalowe części instalacji wodnej, klimatyzacyjnej, kanalizacyjnej, ogrzewczej, gazowej, metalowe części konstrukcji i zbrojenia budowlanego.
Niestosowanie wyżej opisanych zaleceń stwarza zagrożenie życia osób korzystających z tych pomieszczeń, dlatego należy bezwzględnie ich przestrzegać.
